WKO: management van verwachtingen
30 mei, 2012 | door Dyon Noy
Warmte Koude Opslag (WKO). Inmiddels bijna de standaard voor nieuwbouw. Een prima systeem om aan eisen voor energiezuinigheid te voldoen. Onttrekking van warmte en koude aan de bodem. Met vloerverwarming in de winter en koeling in de zomer als resultaat. Bovendien duurzaam. Wervende folders over comfortabele woningen met lage energiekosten. Met hoge verwachtingen bij toekomstige bewoners als gevolg. Maar lukt het om dat waar te maken?
Koude kermis
Helaas halen minder geslaagde WKO projecten zeer regelmatig de pers. Vaak vanwege ontevredenheid van bewoners over die installatie. Het is niet warm genoeg in de winter. De energienota is veel hoger dan verwacht. Als je dieper in de projecten duikt, draait het bijna altijd om verwachtingen. Van zowel bewoners als corporatie. Want ook corporaties komen met regelmaat van de koude kermis thuis. Veel meer managementaandacht en tegenvallende exploitatie.
Niet warm en toch duur
Bewoners rekenen op een comfortabele woning met lage energienota. Dat is nu eenmaal beloofd. Te vaak is er onvoldoende uitleg hierover. Vloerverwarming en koeling staan voor veel corporaties gelijk aan wooncomfort. Maar bewoners zijn gewend aan hete radiatoren. Je komt thuis, zet de verwarming aan en gaat er lekker voor zitten. Het is direct warm. Daarnaast zijn lage energiekosten een relatief begrip. Het verschil in energielasten tussen de oude en nieuwe woning is lastig te berekenen. Laat staan te bevatten. Elektrisch koken en vooral de nieuwe installaties zorgen voor een hoge stroomrekening. Daarbij een stevig bedrag voor vastrecht. Soms ook voor koudelevering. Hoezo lage energiekosten?
Onbalans
Corporaties gaan zonder meer uit van tevreden bewoners, een probleemvrije installatie en een goed financieel resultaat. Ook hier knelpunten. Exploitatiekosten vallen hoger uit dan verwacht. Exploitatiebaten vallen juist tegen. Soms omdat de werkelijke warmtevraag lager blijkt dan vooraf ingeschat. Of omdat er onvoldoende afzet van koude is. In woningen is nu eenmaal meer vraag naar warmte dan naar koude. Op lange termijn werkt een WKO alleen goed als die twee in balans blijven. Onbalans verlaagt het rendement.
Verwachtingen
Het managen van verwachtingen als sleutel tot succes:
- Reken vooraf de exploitatie door met realistische uitgangspunten. Let daarbij op specifieke spelregels waar corporaties zich aan moeten houden
- Leg bewoners uit hoe ze de verwarming en koeling het beste gebruiken. Niet alleen bij het tekenen van het huurcontract, maar ook nog eens na 3 maanden. En na 2 jaar
- Vergeet evenmin de komende jaren dezelfde uitleg te geven aan nieuwe bewoners
- Schets een reëel beeld van te verwachten energiekosten. Het elektriciteitsverbruik is flink hoger
- Geef bewoners instructies hoe ze een correct voorschot bij hun energieleverancier aanvragen
- En om verwachtingen bij volgende projecten nog scherper neer te zetten: evalueer het project en monitor energiekosten

Categorie: Beheer, Duurzaamheid, Proces| 2 Reacties »
Ik vraag mij af of de schrijver wel duidelijk een beeld heeft waarover hij spreekt.
in de hele tekts kom ik het woord warmtepomp niet tegen, die wel een essentiële keuze is bij het energieinstallatieconcept.
Er is namelijk sprake van een collectief of individueel warmtepompstysteem met de bodem als bron – voor de bron – een individueel bodemwisselaar of een collectieve open bron Acquifer. Het WKO systeem.
Wanneer er veel elekticiteit wordt gebruikt komt dat in eerste instantie door de individuele warmtpomp en niet direct door de bodem.(WKO)
De aanvoertemperatuur van de bodem beinvloed wel de COP van de warmtepomp – bij een lagere COP een groter elektriciteitgebruik, mar dit heeft allemaal te maken met het ontwerp van het energieconcept.
Collectieve systemen worden afgerekend op basis van geleverde GJ warmte, GJ warmtapwater en vastrecht warmtelevering en koudelevering, hierbij liggen de risico’s bij de energieexploitant. wanneer de energeiexploitant fouten maakt bij het ontwerp zit hij op de blaren. Zo kan ik nog een aantal opmerkingen maken. Schakel goede adviseurs in die er echt verstand van hebben.
Voor de goede orde de afgelopen 15 jaren heb ik in het totaal zo’n 35 systemen het levenslicht laten zien – niet allemaal even goed, maar vele wel.
In dit artikel terecht een alinea aan onbalans gewijd. Bijna terloops wordt geschreven dat in woningen nu eenmaal meer vraag is naar warmte dan naar koude en dat op lange termijn een WKO alleen goed werkt als die twee in balans blijven omdat anders het rendement lager wordt. Helaas is nog niet iedereen in de woningbouw hiervan op de hoogte. En jammer genoeg wordt er in het artikel ook geen oplossing aangedragen om de WKO in balans te brengen. Daardoor zullen nog veel van dit soort projecten op langere termijn voor teleurstellingen bij eigenaren en bewoners zorgen.